We wspomnianej książeczce 10 kajaków typu "P", oprócz kajaków wiosłowych i żaglowych, Mieczysław Pluciński zamieścił rysunki i opis, zapomnianej dziś już, żaglówki P V. Projekt P V powstał w 1935 roku. Łódź została zaprojektowana, jako łatwa w budowie jednostka dla młodzieży w dwóch odmianach - do małej turystyki, rekreacji i szkolenia, oraz w wersji "sport" do regat.
Wersja standardowa miała burty wykonane z desek grubości 10-12 mm zamocowanych na 5 wręgach, poszycie dna i pokładu ze sklejki grubości 4 mm, a ster z niepodnoszoną płetwą, wykonany był z drewna.
Maszt w wersji standardowej był nieowantowany. Bom umieszczony dość nisko, trójkątny grotżagiel bermudzki o umiarkowanej smukłości.
Wersja sportowa miała wyraźnie niższe burty wykonane z cienkiej (4 mm) sklejki, na sosnowych wzdłużnikach i 5 wręgach. Poszycie dna i pokładu wykonane również z czteromilimetrowej sklejki. Charakterystyczna jest różnica w kształcie i wielkości kokpitów obu wersji - w wersji standardowej mogą się w nim zmieścić dwie osoby, natomiast w wersji sportowej kokpit jest mniejszy, jednoosobowy, półpokłady są szersze, co pozwala na większy przechył bez zalewania kokpitu, a skrzynka mieczowa jest rozparta pomiędzy stępką, a pokładem.
Prawdopodobnie, Mieczysław Pluciński łódkę tę nazwał P V w odniesieniu do znanej i popularnej wtedy, regatowej klasy V podobnej wielkości. Być może chciał stworzyć łódkę zgodną z tamtą klasą, ale raczej zaprojektował nową klasę regatową P V. Z braku odpowiednich źródeł, trudno dziś powiedzieć, czy kiedykolwiek odbyły się wewnętrzne regaty klasy P V. Wiadomo, że łódki te były budowane zarówno przez amatorów, jak i szkutników zawodowych - przed II Wojną Światową, jak i po wojnie. Prawdopodobnie do dziś nie zachował się jednak żaden egzemplarz P V, ani też nie istnieją już rysunki budowlane tej ciekawej łodzi.
W 1955 roku Mieczysław Pluciński zaprojektował podobną łódź, nazwaną P 47. Na pierwszy rzut oka można już zauważyć, że jest to prawdopodobnie kontynuacja standardowej wersji P V - burty również były wykonane z sosnowych desek, a pokład i dno poszyte cienką sklejką wodoodporną grubości 4 - 5 mm.
Zdjęcie tej łodzi, ze wspomnianego artykułu Norberta Patalasa, świadczy o wyjątkowej lekkości konstrukcji. Łódkę pokazano najpierw w miesięczniku Morze (słyszałem, że były to pełne plany budowlane) następnie jej sylwetkę w pierwszym wydaniu książki "Sam zbuduj łódź" z 1964 roku, skąd pochodzi powyższy skan. Trudno dziś powiedzieć, czy stała się ona popularna - wiadomo, że powstało przynajmniej kilka egzemplarzy. Osobiście, nigdy nie spotkałem na wodzie, ani P V, ani P 47...
Podstawowe dane techniczne łodzi żaglowej P V [w nawiasie: wersja P V - sport]:
Długość (LOA): 4 m
Długość w linii wodnej (LWL): 3,5 m
Szerokość największa (B): 1 m [0,98 m]
Uwaga: szerokość (B) wersji pokazanej w miesięczniku Sport Wodny: 1,1 m
Szerokość w linii wodnej (BWL): 0,88 m
Zanurzenie kadłuba (T): 0,10 m
Zanurzenie z mieczem: 0,56 m
Wysokość boczna (H): 0,30 m [0,28 m]
Wysokość wolnej burty (h): 0,20 m [0,18 m]
Wyporność (V): 120 kg
Masa kadłuba: 40 kg [32 kg]
Ożaglowanie typu ket Marconi/bermudzki: 5 m^2
Podstawowe dane techniczne łodzi żaglowej P 47:
Długość (LOA): 4 m
Szerokość największa (B): 1,16 m
Ożaglowanie typu ket bermudzki: 6 m^2
...
Ciąg dalszy nastąpi.
Wersja standardowa miała burty wykonane z desek grubości 10-12 mm zamocowanych na 5 wręgach, poszycie dna i pokładu ze sklejki grubości 4 mm, a ster z niepodnoszoną płetwą, wykonany był z drewna.
Maszt w wersji standardowej był nieowantowany. Bom umieszczony dość nisko, trójkątny grotżagiel bermudzki o umiarkowanej smukłości.
Wersja sportowa miała wyraźnie niższe burty wykonane z cienkiej (4 mm) sklejki, na sosnowych wzdłużnikach i 5 wręgach. Poszycie dna i pokładu wykonane również z czteromilimetrowej sklejki. Charakterystyczna jest różnica w kształcie i wielkości kokpitów obu wersji - w wersji standardowej mogą się w nim zmieścić dwie osoby, natomiast w wersji sportowej kokpit jest mniejszy, jednoosobowy, półpokłady są szersze, co pozwala na większy przechył bez zalewania kokpitu, a skrzynka mieczowa jest rozparta pomiędzy stępką, a pokładem.
Bardzo ciekawie zostało zaprojektowane ożaglowanie wersji sportowej - wsparty dwiema wantami i sztagiem maszt jest wstępnie ugięty, a smukły i wysoki grotżagiel, olistwowany na całej szerokości, ma dużą strzałkę liku wolnego, co razem daje kształt zbliżony do elipsy, czyli taki, który powoduje najmniejsze opory indukowane w jego górnej części. Tutaj, jak i w innych konstrukcjach Mieczysława Plucińskiego z tamtego okresu, widać jego znajomość aerodynamiki - wszak był on przecież konstruktorem lotniczym! Ster i miecz w wersji "sport", wykonane z blachy, są podnoszone obrotowo.
Kolejnym dowodem na to, iż Pluciński wielokrotnie przerabiał własne projekty, jest rysunek zamieszczony poniżej, pochodzący z jednego z numerów miesięcznika Żagle, gdzie trafił tam dzięki ówczesnemu redaktorowi naczelnemu, Leszkowi Błaszczykowi, który znalazł go w archiwalnym numerze przedwojennego pisma Sport Wodny. Na przedstawionym rysunku widzimy trochę inną łódkę - kształt kokpitu nawiązuje do wersji standardowej, ale niewielka wysokość burt wyraźnie wskazuje na wersję "sport", maszt wsparty wantami i sztagiem jest prosty (o wiele łatwiejszy w wykonaniu od wygiętego) ale grotżagiel jest na całej szerokości olistwowany, oraz ma dużą strzałkę liku wolnego, jak w wersji "sport". Największa zmiana w stosunku do wersji pokazanych wyżej, to powiększona szerokość kadłuba uzyskana przez silniejsze rozchylenie burt, co powinno wpłynąć na zwiększenie stateczności. Trudno dziś z całkowitą pewnością stwierdzić, która wersja została ostatecznie rozpowszechniona. Na podstawie dostępnych dziś zdjęć, np. zamieszczonych w artykule Norberta Patalasa, nie jest to już chyba możliwe.
Prawdopodobnie, Mieczysław Pluciński łódkę tę nazwał P V w odniesieniu do znanej i popularnej wtedy, regatowej klasy V podobnej wielkości. Być może chciał stworzyć łódkę zgodną z tamtą klasą, ale raczej zaprojektował nową klasę regatową P V. Z braku odpowiednich źródeł, trudno dziś powiedzieć, czy kiedykolwiek odbyły się wewnętrzne regaty klasy P V. Wiadomo, że łódki te były budowane zarówno przez amatorów, jak i szkutników zawodowych - przed II Wojną Światową, jak i po wojnie. Prawdopodobnie do dziś nie zachował się jednak żaden egzemplarz P V, ani też nie istnieją już rysunki budowlane tej ciekawej łodzi.
W 1955 roku Mieczysław Pluciński zaprojektował podobną łódź, nazwaną P 47. Na pierwszy rzut oka można już zauważyć, że jest to prawdopodobnie kontynuacja standardowej wersji P V - burty również były wykonane z sosnowych desek, a pokład i dno poszyte cienką sklejką wodoodporną grubości 4 - 5 mm.
Zdjęcie tej łodzi, ze wspomnianego artykułu Norberta Patalasa, świadczy o wyjątkowej lekkości konstrukcji. Łódkę pokazano najpierw w miesięczniku Morze (słyszałem, że były to pełne plany budowlane) następnie jej sylwetkę w pierwszym wydaniu książki "Sam zbuduj łódź" z 1964 roku, skąd pochodzi powyższy skan. Trudno dziś powiedzieć, czy stała się ona popularna - wiadomo, że powstało przynajmniej kilka egzemplarzy. Osobiście, nigdy nie spotkałem na wodzie, ani P V, ani P 47...
***
Podstawowe dane techniczne łodzi żaglowej P V [w nawiasie: wersja P V - sport]:
Długość (LOA): 4 m
Długość w linii wodnej (LWL): 3,5 m
Szerokość największa (B): 1 m [0,98 m]
Uwaga: szerokość (B) wersji pokazanej w miesięczniku Sport Wodny: 1,1 m
Szerokość w linii wodnej (BWL): 0,88 m
Zanurzenie kadłuba (T): 0,10 m
Zanurzenie z mieczem: 0,56 m
Wysokość boczna (H): 0,30 m [0,28 m]
Wysokość wolnej burty (h): 0,20 m [0,18 m]
Wyporność (V): 120 kg
Masa kadłuba: 40 kg [32 kg]
Ożaglowanie typu ket Marconi/bermudzki: 5 m^2
Podstawowe dane techniczne łodzi żaglowej P 47:
Długość (LOA): 4 m
Szerokość największa (B): 1,16 m
Ożaglowanie typu ket bermudzki: 6 m^2
...
Ciąg dalszy nastąpi.
Komentarze
Prześlij komentarz